Schronisko na Lubaniu coraz bliżej? - rozstrzygnięto konkurs na koncepcję architektoniczną

Schronisko na Lubaniu coraz bliżej? – rozstrzygnięto konkurs na koncepcję architektoniczną

To doskonała wiadomość dla wszystkich miłośników turystyki górskiej. Już w niedalekiej przyszłości wędrujący południowo-wschodnią częścią Gorców będą mogli zatrzymać się w nowym schronisku. Pierwszy krok w tym kierunku za nami, bowiem właśnie rozstrzygnięto konkurs architektoniczny na opracowanie koncepcji modelowego schroniska górskiego na Lubaniu. Spośród 90 prac komisja konkursowa wyłoniła laureatów, których poznaliśmy podczas środowej wideokonferencji.

W wideokonferencji wzięli udział: marszałek Witold Kozłowski, wicemarszałek Tomasz Urynowicz, Grzegorz Biedroń, prezes Małopolskiej Organizacji Turystycznej, Jerzy Kapłon – Prezes Zarządu Głównego PTTK, Katarzyna Kozień-Kornecka – sędzia konkursowy SARP i Przewodnicząca Sądu Konkursowego oraz Marek Kaszyński – Prezes SARP Oddział Kraków.

Turystyka górska jest niezwykle ważna w Małopolsce, stąd stały proces modernizacji infrastruktury. A wszystko z myślą o tych, którzy kochają nasze góry i lubią przemierzać malownicze szlaki. To właśnie województwo małopolskie, we współdziałaniu z Centralnym Ośrodkiem Turystyki Górskiej PTTK, było inicjatorem przygotowania konkursu na opracowanie koncepcji modelowego schroniska górskiego na Lubaniu. Tym bardziej cieszy fakt, że odzew był tak duży – w ramach konkursu wpłynęło aż 90 prac

Dla nas to bardzo ważny dzień – pierwszy krok w drodze do wielkiego projektu, wybudowania schroniska na Lubaniu. Będzie to na historycznym najdłuższym szlaku w Gorcach, a jak wiemy miejsce to nie miało szczęścia w historii. To już trzecie podejście to odbudowy, a przy tej okazji staraliśmy się wykorzystać wszystkie najlepsze siły do realizacji tego projektu. Cieszy nas ogromne zainteresowanie i liczba uczestników konkursu, za co oczywiście dziękuje

– mówi marszałek Witold Kozłowski.

Nad merytoryką konkursu czuwał krakowski Oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich. Zgłoszone prace podlegały profesjonalnej ocenie sądu konkursowego, który w dniach 10-11 grudnia br. wybrał te najlepsze. Pula nagród dla zwycięzców to 45 tys. zł, z czego za I miejsce to 20 tys. zł, kolejno II miejsce – 15 tys. zł i III miejsce – 10 tys. zł.
Dzięki realizacji tego przedsięwzięcia w niedalekiej przyszłości turyści odwiedzający Małopolskę zyskają w Gorcach nowoczesny i funkcjonalny obiekt, niezbędny podczas pieszych wędrówek.
Wybudowanie nowego obiektu będzie kontynuacją tradycji schroniskowej Lubania zainicjowanej w 1937 roku przez Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy. Przełoży się to z pewnością na ruch turystyczny w tym rejonie, odciążając tym samym inne atrakcyjne dla turystów i cenne przyrodniczo obszary.

Schronisko na Lubaniu nie miało szczęścia trwale wpisać się w krajobraz Gorców. Chociaż przebiega tamtędy Główny Szlak Beskidzki oznaczony kolorem czerwonym, na trasie od Krościenka nad Dunajcem do Turbacza (ok. 11 godzin marszu), nie ma obiektów stałych pozwalających na nocleg, wypoczynek czy też schronienie.
Schronisko będzie ważnym elementem infrastruktury turystycznej.

Ten rok jest rokiem szczególnym w Małopolsce, przez pandemię odwiedzający nasz region turyści wybierają parki narodowe, i inne miejsca odosobnienia. Olbrzymie zainteresowanie szlakami pokazuje, jak wiele jest perspektyw dla rozwoju takiej oferty. Do tego potrzebna jest infrastruktura , schroniska, czy schowki – jako pośrednia forma

– dodaje wicemarszałek Tomasz Urynowicz.

Warto dodać, że w latach 1937-1944 na tej trasie – na Samorodach pod szczytem Lubania (1211 m n.p.m.), istniało schronisko, które zostało spalone w czasie wojny przez Niemców. Pozostały po nim tylko murowane z cegły i kamienia ruiny przyziemia. Natomiast w latach 1973-1976 PTTK wybudowało na Polanie Wyrobki – nieco poniżej szczytu Lubania, małe schronisko górskie. Niestety i ten obiekt nie przetrwał próby czasu, ponieważ w 1978 roku spłonął doszczętnie.

Projekt jest realizowany w ramach otwartego konkursu ofert z turystyki „Małopolska Gościnna”. Wartość dotacji na całość przedsięwzięcia opiewa na kwotę 85 tys. zł i pochodzi z budżetu województwa.

1. nagrodę zdobył projekt zespołu w składzie: Sławomir Janas Pracownia ES‑JOT, Bartosz Pionka Pracownia Architektoniczna i Architekt Michał Włosowicz. Jak czytamy w uzasadnieniu jury, pierwszą nagrodę przyznano za propozycję odwołania się do archetypu górskiego schronienia.

Zaproponowana forma przenosi tradycję budowania górskich szałasów z przeszłości w teraźniejszość i przyszłość. Prosta i ekspresyjna, lecz jednocześnie racjonalna forma może stać się znakiem miejsca. Sposób zagospodarowania terenu bez nadmiernej ingerencji pozostawia go naturalnym, przyjaznym przybywającym wędrowcom. Wielka wrażliwość na relacje z otoczeniem i zrozumienie potrzeb człowieka jest miarą wartości tej pracy. Nowa forma zlokalizowana w miejscu dawnego schroniska oddaje hołd historii miejsca.

1. nagroda, proj.: Sławomir Janas Pracownia ES-JOT, Bartosz Pionka Pracownia Architektoniczna, Architekt Michał Włosowicz

© Sławomir Janas Pracownia ES-JOT, Bartosz Pionka Pracownia Architektoniczna, Architekt Michał Włosowicz

Jak po ogłoszeniu werdyktu dodała przewodnicząca jury, Katarzyna Kozień‑Kornecka, nagrodzona praca wyjątkowo szanowała rangę miejsca, a nowoczesna bryła materiałem nawiązująca do tradycji regionu, z pozoru dość agresywna czy brutalna, okazała się idealnie dopasowana do otoczenia polany. Uwagę Sądu Konkursowego zwróciły także prostota bryły, proekologiczne rozwiązania, oraz mobilność i elastyczność modelowania przestrzeni wewnętrznych.

2. nagrodę przyznano propozycji Michała Bekasa z pracowni BOAA, przygotowanej we współpracy z Igą Stanisławską i Michałem Orlikowskim.

Nagrodę przyznano za trafną i syntetycznie przetworzoną formę budynku związaną z charakterem rodzimej architektury. Geometria bryły, użyte materiały, swoją prostotą wpisują schronisko w górski krajobraz, a także nawiązują do cech byłego, już nieistniejącego w tym miejscu schroniska. Rozwiązania funkcjonalne w pełni odpowiadają zadanym elementom programowym oraz ich relacjom widokowym do ich bliższego i dalszego otoczenia.

2. nagroda, proj.: Michał Bekas BOAA, Iga Stanisławska, Michał Orlikowski

© Michał Bekas BOAA, Iga Stanisławska, Michał Orlikowski

3. miejsce zajął projekt zespołu w składzie RMK.A Roderyk Milik, Maciej Armanowski ARMANO ATELIER, Bartosz Karczewski, Aleksandra Radkowska i Seweryn Trzyna.

Nagrodę przyznano za propozycję rzeźbiarsko ukształtowanej bryły schroniska, dobrze wpisanej w kontekst miejsca. Uznanie sądu konkursowego zyskała propozycja jadalni schroniska, otwartej na odlegle widoki Tatr i Pienin oraz bliskie — polany podszczytowej.