Ochotnica Dolna: Między walką z żywiołami a szerokimi planami na przyszłość

Położona w sercu Gorców, atrakcyjna turystycznie, a zarazem już nieraz zmagająca się ze skutkami intensywnych opadów – tak znacznymi zwłaszcza w terenach górskich. Ochotnica Dolna w powiecie nowotarskim – dziś gminę tę, na zaproszenie wójta Tadeusza Królczyka, odwiedził wojewoda małopolski Łukasz Kmita. W spotkaniu, które odbyło się w Urzędzie Gminy Ochotnica Dolna wojewodzie towarzyszyła poseł Anna Paluch.

W programie znalazło się spotkanie z radnymi i sołtysami Ochotnicy Dolnej, Młynnego i Tylmanowej, briefingi prasowe w miejscach strategicznych inwestycji realizowanych przez gminę dzięki rządowemu wsparciu, a także wizyta u rodziny małopolskich sześcioraczków, które niedawno wraz z rodzicami – państwem Klaudią i Szymonem Marcami oraz starszym bratem – świętowały swoje drugie urodziny.

Rządowe wsparcie w odbudowie normalności zniszczonej przez żywioły i pandemię
– Bardzo dziękuję za zaproszenie. To budujące widzieć, jak po tych trudnych chwilach, które miały tu miejsce w związku z intensywnymi opadami deszczu choćby w roku 2018 – gmina wychodzi na prostą i stawia sobie kolejne ambitne cele. Rządowe wsparcie zostało przeznaczone zarówno na odbudowę popowodziowych zniszczeń, jak i na swego rodzaju ucieczkę do przodu – inwestycje w turystykę i rozwój – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
– Środki na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w infrastrukturze są przyznawane przez rząd Premiera Mateusza Morawieckiego z myślą o tym, aby powrót do normalności był dla samorządów łatwiejszy, aby jak najszybciej – wspólnymi siłami – przystąpić do fazy odbudowy. Temu samemu służą rządowe programy infrastrukturalne – aby odbudować ład zabrany nam przez pandemię, aby Polska mogła się w sposób zrównoważony rozwijać. Aby takie gminy jak Ochotnica Dolna miały szansę kreować swoją przyszłość i wdrażać kolejne projekty służące Mieszkańcom. Życzę, aby żywioły były łaskawsze dla Gminy Ochotnica Dolna, a pomysły inwestycyjne udawało się jak najszybciej i najskuteczniej realizować – podkreśla wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

– Bez dobrej współpracy na poziomie samorządu nie da się przygotować dobrych projektów.
To jest wielka radość widzieć, jak na naszych oczach zmienia się nasza Ojczyzna. Cieszę się, że tyle projektów się tutaj rodzi i jest skutecznie wdrażanych. Wszystkiego dobrego! – mówiła poseł Anna Paluch na spotkaniu w Urzędzie Gminy.

– Chcę podziękować Panu Wojewodzie za znakomitą współpracę w zakresie wszystkich programów rządowych, których w tej chwili jest całe mnóstwo. Nasz, jak i inne samorządy, stoi przed ogromną szansą zbudowania nowej infrastruktury odpornej na skutki intensywnych opadów, jak również zbudowania nowej infrastruktury służącej mieszkańcom i turystom – stwierdza wójt Tadeusz Królczyk.

– Ochotnica po tym tragicznym wydarzeniu w 2018 roku dostała bezprecedensową pomoc w kwocie 5 milionów złotych na odbudowę skutków intensywnych opadów deszczu. Zrealizowaliśmy ten odcinek, który był całkowicie zniszczony. Te potrzeby są ciągle bardzo istotne, ponieważ skala zniszczenia po 2018 roku jest tak wielka, że nie jesteśmy w stanie z własnych środków tego odbudować. Ze środkami rządowymi się to udaje, chociaż cały czas zabiera to bardzo dużo czasu – dodaje wójt Tadeusz Królczyk.

Odbudowa po powodzi
Podczas dzisiejszej wizyty w Ochotnicy Dolnej na briefingu prasowym przy drodze os. Gorcowe – Urbaniaki wojewoda małopolski Łukasz Kmita przypomniał o wsparciu, jakie gmina otrzymała na odbudowę strat powodziowych z 2018r. i 2020 r. Droga, przy której odbył się briefing, to jedno z miejsc w gminie, które szczególnie ucierpiało wskutek ulew.

– Na terenie województwa małopolskiego szczególnie w okresie letnim występują lokalne, intensywne opady atmosferyczne, często o bardzo gwałtownym przebiegu. Powodują one powstawanie dużych strat m.in. w infrastrukturze komunalnej jednostek samorządu terytorialnego. Szczególnie gminy położone w terenie górzystym dotykane są skutkami lokalnych anomalii atmosferycznych. Występujące na ich terenie intensywne opady deszczu charakteryzują się gwałtownym przebiegiem, powodując w krótkim czasie wezbrania potoków górskich. Mieszkańcy z niepokojem patrzą w niebo. I właśnie z takim zagrożeniem – z ogromną siłą żywiołu musiała się zmierzyć gmina Ochotnica Dolna. Z myślą o takich sytuacjach przyznawane są środki z dotacji celowej budżetu państwa – mówi wojewoda Łukasz Kmita.

Na terenie gminy Ochotnica Dolna intensywne opady deszczu w 2018 roku miały miejsce dwukrotnie, tj. w dniach 18-19 lipca oraz 14 sierpnia. Łączna szacunkowa wartość strat zweryfikowana przez Komisję Wojewódzką do spraw weryfikacji strat określonych przez komisje powołane przez jednostki samorządu terytorialnego powstałych w wyniku zdarzeń noszących znamiona klęski żywiołowej w infrastrukturze komunalnej tych jednostek wynosi 8 537 000,00 zł. Uszkodzonych zostało m.in.: 31,960 km dróg, 19 mostów, 3 obiekty sportowe i wiejski ośrodek kultury.

W związku z dużą skalą zniszczeń i koniecznością pilnego przywrócenia do stanu technicznego sprzed wystąpienia klęski żywiołowej infrastruktury komunalnej, gmina Ochotnica Dolna ujęta została w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z 5 grudnia 2018 r. w sprawie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w lipcu 2018 r., w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych.

Również w 2019 r. i 2020 r. na terenie gminy Ochotnica Dolna wystąpiły intensywne opady deszczu, powodując powstanie kolejnych strat w infrastrukturze drogowo-mostowej. Łączna szacunkowa wartość strat wyniosła 2 435 000 zł. Analogicznie jak w roku 2018 gmina Ochotnica Dolna został ujęta w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z 30 listopada 2020 r. w sprawie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w czerwcu 2020 r., w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych.

Z rezerwy celowej budżetu państwa – przeznaczonej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych – do gminy Ochotnica Dolna w latach 2018- 2020 trafiło wsparcie w łącznej wysokości 5 071 776 zł z przeznaczeniem na 17 inwestycji, w tym odbudowy dróg, remonty zabezpieczeń Wiejskiego Ośrodka Kultury w Ochotnicy Dolnej czy boiska przy tamtejszej Szkole Podstawowej im. ks. prof. J. Tischnera.
Wśród zadań, które w 2019 i 2020 roku otrzymały dofinansowanie, jest Odbudowa drogi gminnej nr K363887 Gorcowe w Ochotnicy Dolnej. W 2019 roku dotacja z rezerwy celowej budżetu państwa wyniosła 962 906,00 zł, a w roku 2020 – 162 375,00 zł. W obu przypadkach było to 80% wartości zadania.

Czas inwestycji lokalnych
Drugi briefing odbył się na moście na os. Brzegi w Tylmanowej – największej inwestycji realizowanej ze środków rządowych. Wojewoda małopolski Łukasz Kmita spotkał się również z radnymi i sołtysem z Tylmanowej.

– W dotychczasowych naborach z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych gmina Ochotnica Dolna otrzymała w sumie ponad 14, 5 mln zł. Tylko w 2021 r. dofinansowanie wyniosło blisko 4 mln zł. Katalog inwestycji, na które środki te zostały przeznaczone, jest długi i przekrojowo pokazuje, jakie cele legły u podstaw utworzenia przez Pana Premiera Mateusza Morawieckiego Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych oraz Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. Ich wspólnym mianownikiem jest inwestycja w rozwój, w poprawę warunków do życia, w otwieranie samorządom nowych horyzontów i pomoc w wykorzystywaniu potencjału – choćby takiego, który jest siłą gmin górskich – przypomina wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

Zadania, na które gmina Ochotnica Dolna otrzymała dofinansowanie w naborach konkursowych, są następujace:
– rozbudowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego w Ochotnicy Dolnej – w projekcie zaplanowano m.in. budowę wielofunkcyjnego boiska do gry w piłkę nożną, siatkówkę i koszykówkę oraz modernizację placu zabaw (690 000,00 zł);
– utworzenie w Ochotnicy Dolnej wielopokoleniowej przestrzeni spotkań przeznaczonej dla: młodych: skate park, park linowy, ściana wspinaczkowa, odnowa płyty istniejącego boiska i ogrodzenia (1 971 811,15 zł);
– odbudowa drogi gminnej K363921 Jaszcze w m. Ochotnica Górna wraz z mostem i zabezpieczeniami zniszczonymi w wyniku intensywnych opadów deszczu (2 980 000,00 zł);
– rozbudowa mostu na rzece Dunajec na os. Brzegi w m. Tylmanowa o długości 104 m – przeprawa jest kluczowa dla zachowania ciągłości ścieżek rowerowych Velo Dunajec (3 000 000,00 zł);
– przebudowa lub modernizacja ogólnodostępnej infrastruktury turystycznej, m.in. szlaków turystycznych pieszych, rowerowych, turystyki zimowej, ścieżek edukacyjnych, miejsc pamięci, małej architektury, punktów widokowych, placów, parkingów, infrastruktury komunalnej i innych atrakcji turystycznych (RFIL dla gmin górskich – 3 292 748,00 zł;
– modernizacja kompleksu sportowego w Tylmanowej – m.in. prace polegające na wymianie murawy boiska, montażu tablicy wyników i instalacji fotowoltaicznej (600 000,00 zł).

Gmina Ochotnica Dolna otrzymała również środki z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. Dofinansowanie w wysokości 8 088 719,00 zł zostanie przeznaczone na inwestycję pn. „Rozbudowa drogi gminnej K363949 na odcinku I – w km od 3+387,00 do km 3+718,00, na odcinku II – w km od 5+533,00 do km 5+636,00, na odcinku III – w km od 5+636,00 do km 5+861,40 (obiekt mostowy w km 5+749,80 do km 5+854,20) wraz z przebudową skrzyżowania w km 5+729,00 w miejscowości Tylmanowa, Gmina Ochotnica Dolna”.

Zadanie realizowane jest w formule „zaprojektuj i wybuduj”, a jego zakres rzeczowy obejmuje:
– zaprojektowanie i uzyskanie wymaganych prawem decyzji („ZRID-ów”) oraz zezwoleń,
– rozbudowę odcinków drogi gminnej K363949,
– oświetlenie uliczne rozbudowywanych odcinków drogi,
– rozbiórkę starego mostu,
– budowę nowego obiektu mostowego,
– przebudowę skrzyżowania wraz z infrastrukturą techniczną.

Inwestycja prowadzona będzie w śladzie istniejących dróg gminnych, z korektą lokalizacji skrzyżowania dróg gminnych i układu drogowego. Istniejący most na rzece Dunajec to obiekt jednoprzęsłowy, podwieszony o konstrukcji stalowej o szerokości 3,5 m. W jego miejscu wybudowany zostanie most żelbetowy o konstrukcji łukowej jednoprzęsłowy, którego długość pomiędzy dylatacjami wynosi 04,40 m, a szerokość całkowita 9,20 m. Przewidywany termin zakończenia inwestycji to listopad 2023 roku.

Siła Rodziny
Najpierw pojawił się Filip. Potem: Zosia, Tymon, Nela, Kaja i wreszcie Malwinka. Małopolskie sześcioraczki właśnie skończyły dwa lata i są nieustającym źródłem radości dla swoich rodziców oraz starszego brata.

– Gratuluję wspaniałej Rodziny. Są Państwo doskonałym przykładem tego, że to właśnie Rodzina daje siłę i jest najwspanialszą wartością – przekazał wojewoda małopolski Łukasz Kmita, który wręczył dzieciom prezenty z okazji urodzin oraz Dnia Dziecka, a Pani Klaudii kwiaty z okazji Dnia Matki.

Pamięć jest zobowiązaniem
Na zakończenie wizyty wojewoda małopolski Łukasz Kmita złożył kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym ofiary Krwawej Wigilii – najtragiczniejszego wydarzenia w dziejach Ochotnicy Dolnej.

Tuż przed Świętami Bożego Narodzenia 1944 roku do wsi przybył oddział SS i przeprowadził jej pacyfikację. Śmierć poniosło wówczas 56 osób, w tym 19 dzieci, 21 kobiet, było wielu rannych. Spłonęły remiza strażacka, dom ludowy i 32 gospodarstwa.

– Chciałem się pokłonić Mieszkańcom Ochotnicy, który ponieśli śmierć podczas Krwawej Wigilii. Dziękuję wszystkim, którzy dbają o ten pomnik. Pamięć jest zobowiązaniem, naszą powinnością wobec tych, którzy wówczas zginęli – podsumowuje wojewoda.